«Πιο αξιόπιστη η ιδιωτική ασφάλιση»

Ωστόσο, στην Ελλάδα μια τέτοια παραδοχή δεν είναι προφανής.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα, η Ελλάδα, στο σύνολο παραγωγής ασφαλίστρων, βρίσκεται στην τελευταία θέση με ποσοστό 2,3% επί του ΑΕΠ, με πρώτη τη Μ. Βρετανία με 12,9% και μέσο όρο στην Ε.Ε. γύρω στο 7,5%. Στη βάση αυτή, είναι προφανές πως μόνο θετικές μπορεί να είναι οι προοπτικές ανάπτυξης της Ιδιωτικής Ασφάλισης στη χώρα μας. Ωστόσο, πολύ περισσότερο τώρα με τις δυσκολίες λόγω της οικονομικής κρίσης, επιβάλλεται να υπάρχει υπευθυνότητα στην αναγκαία προσπάθεια για ανάπτυξη «ασφαλιστικής συνείδησης» και για ορθολογική αξιοποίηση του θεσμού της Ασφάλισης.

Βασικές αιτίες για το χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης της εγχώριας ασφαλιστικής αγοράς:

α) Η έλλειψη αντικειμενικής ενημέρωση των Καταναλωτών και των Επιχειρήσεων, σχετικά με τον τρόπο που λειτουργεί η Ασφάλιση, ως ένας απόλυτα αξιόπιστος υποστηρικτικός μηχανισμός.

β) Η έλλειψη (μέχρι σχετικά πρόσφατα) αντικειμενικών ελέγχων, από την αρμόδια κρατική εποπτική αρχή, της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιρειών και της αξιοπιστίας των Ασφαλιστών, δηλαδή, των επαγγελματικών που διαμεσολαβούν για να γίνει και να λειτουργήσει, όταν χρειαστεί, μια ασφάλιση.

Στην Ασφάλιση, τα «προϊόντα» που αγοράζουν οι Ασφαλισμένοι (Καταναλωτές ή οι Επιχειρήσεις) πληρώνοντας κάποιο ποσό (ασφάλιστρο), δεν είναι καταναλωτικά αγαθά. Είναι ασφαλιστήρια συμβόλαια που μεταφράζονται σε «υπόσχεση» αποζημίωσης όταν επέλθει κάποιο ζημιογόνο συμβάν. Η απαραίτητη προστασία του εκάστοτε ασφαλισμένου δεν διασφαλίζεται, όπως στα καταναλωτικά προϊόντα, με τον έλεγχο της ποιότητάς τους αλλά με τον έλεγχο της αξιοπιστίας αυτών που τα “παράγουν” (Ασφαλιστικές Εταιρείες) και αυτών που τα προωθούν (Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές).

Ο έλεγχος μιας Ασφαλιστικής Εταιρείας γίνεται από ανεξάρτητη εποπτική αρχή η οποία είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί ενιαίους αυστηρούς κανόνες και αρχές που ισχύουν σε κάθε χώρα-μέλος της Ε.Ε. Σημειώνεται πως η κάθε Ασφαλιστική Εταιρεία για να μπορεί να λειτουργεί, πρέπει αναγκαστικά, βάσει νόμου, να διαθέτει σε ισχύ ειδικές συμβάσεις με Αντασφαλιστικές Εταιρείες, οι οποίες τις στηρίζουν οικονομικά και είναι διεθνείς αξιόπιστοι χρηματοοικονομικοί φορείς ελεγχόμενοι με ακόμη πιο αυστηρά κριτήρια για την φερεγγυότητα τους. Στη βάση αυτή, αξίζει να επισημανθεί πως σε ένα ακραίο ζημιογόνο συμβάν (π.χ. θεομηνία), η όποια Ασφαλιστική Εταιρεία μπορεί να αποζημιώνει ακόμη και υπέρογκα ποσά με τη συνδρομή των Αντασφαλιστών της.

Επίσης, η Ασφαλιστική Εταιρεία, με τον τρόπο που λειτουργεί ως επιχείρηση, συγκεντρώνει κεφάλαια από είσπραξη ασφαλίστρων έναντι υποχρέωσης για καταβολή αποζημίωσης όταν απαιτηθεί. Στη βάση αυτή, οφείλει να υποβάλλει κάθε χρόνο στην αρμόδια Εποπτική Αρχή της Τράπεζας της Ελλάδος οικονομικές καταστάσεις και αναφορά στις εκκρεμείς ζημιές και στα αντίστοιχα αποθεματικά της (εδώ, η σχετική «θολούρα» φαίνεται να διευθετείται).

Η εγχώρια ασφαλιστική αγορά με τον τρόπο που λειτούργησε στο παρελθόν ίσως δεν ενέπνεε το απαραίτητο αίσθημα σιγουριάς στον κόσμο (είναι «νωπό» ακόμη το σκάνδαλο με την ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ). Ωστόσο, η σημερινή πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ο όλο και πιο αυστηρός έλεγχος των Ασφαλιστικών Εταιρειών από την ανεξάρτητη Εποπτική Αρχή της Τράπεζας της Τράπεζας της Ελλάδος για αναγκαστική προσαρμογή στο ευρωπαϊκό αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας (Οδηγία Solvency ΙΙ), δημιουργεί σταδιακά ένα νέο περιβάλλον διαφάνειας. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και τα νέα θεσμικά μέτρα που εισάγονται και στο σύστημα της Ασφαλιστικής Διαμεσολάβησης (Μεσίτες, Πράκτορες και Σύμβουλοι Ασφαλίσεων).

Αξιοπιστία Διαμεσολαβητών

Σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική, η ασφάλιση, δεν «αγοράζεται» απευθείας από την Ασφαλιστική Εταιρεία αλλά εξασφαλίζεται μέσω κάποιου πιστοποιημένο επαγγελματία ασφαλιστή. Αυτό, για να διασφαλίζονται καλύτερα τα συμφέροντα του ασφαλισμένου. Γιατί, σύμφωνα και με το νόμο για την προστασία του καταναλωτή, την ευθύνη για την αρτιότητα και πληρότητα του ασφαλιστηρίου την φέρει ο εκάστοτε ασφαλιστής.

Προς τούτο, ο ασφαλιστής είναι υποχρεωμένος, βάσει του νόμου, να διατηρεί μονίμως σε ισχύ Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Ευθύνης για τυχόν λάθη ή παραλείψεις του, που να αποζημιώνει μέχρι το ποσό των 1.250.618έ! Δηλαδή, αν ένας ασφαλισμένος είναι δυσαρεστημένος για την αποζημίωση που του παρέχει κάποια ασφάλιση, μπορεί να στραφεί όχι μόνο κατά της Ασφαλιστικής Εταιρείας αλλά και κατά του ασφαλιστή του. Πόσοι άραγε γνωρίζουν το στοιχείο αυτό; Και όμως ο νομοθέτης το προβλέπει για τη διασφάλιση του ασφαλισμένου (Καταναλωτής ή Επιχείρηση).

Η Ασφάλιση, πρέπει να αξιοποιηθεί ορθολογικά και στη χώρα μας. Πολύ περισσότερο σε περίοδο οικονομικής κρίσης όπως αυτή που διανύουμε, όπου το κράτος υποχωρεί συνεχώς στο να εξασφαλίζει αποδεκτό επίπεδο υγείας και συντάξεων και όπου το χρήμα γίνεται ακριβό και δυσεύρετο. Είναι αναγκαίο το όλο θέμα να τεθεί σε νέα βάση. Προς τούτο, απαιτείται αντικειμενική ενημέρωση της αγοράς πέρα από την κλασική διαφήμιση προϊόντων κάποιων ασφαλιστικών εταιρειών.

Θα πρέπει, η ίδια η Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, παράλληλα με την εξυγίανση στους κόλπους της, να προβάλει με κατάλληλο πρόγραμμα επικοινωνίας, το αναγεννημένο σύγχρονο πρόσωπο της εγχώριας ασφαλιστικής αγοράς, που, απαλλαγμένο από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος αρχίζει να λειτουργεί με τεκμηριωμένα υγιείς αρχές, στο πνεύμα της ευρωπαϊκής αγοράς.

Παρόμοια συστηματική κίνηση επικοινωνίας θα πρέπει να γίνει και από την πλευρά της Ενωσης Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών Ελλάδος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου. Ο πραγματικός και καθ’ όλα γόνιμος ρόλος της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης δεν είναι γνωστός στο ευρύ κοινό.

Πρέπει να υπάρξει αντικειμενική ενημέρωση για να αλλάξει το κλίμα της αγοράς υπέρ του θεσμού της ασφάλισης. Παράλληλα χρειάζεται συστηματική προσπάθεια να αλλάξει ριζικά η ίδια η ασφαλιστική αγορά και να πείσει για την αλλαγή της. Γιατί, τώρα με την οικονομική κρίση, για να ασφαλιστεί ο καταναλωτής θα πρέπει να πεισθεί για την αξιοπιστία της Ιδιωτικής Ασφάλισης και να κατανοήσει το αναμενόμενο όφελος γι’ αυτό που πληρώνει όταν ασφαλίζεται.